Kategoria: Schorzenia

Stożek rotatorów tworzą ścięgna mięśni nadgrzebieniowego, podgrzebieniowego, podłopatkowego i obłego mniejszego.

Podstawową rolą mięśni stożka rotatorów jest stabilizacja czynna głowy kości ramiennej. Działają jako swego rodzaju „przyssawka”, dzięki której mięsień naramienny może wykonywać dalszy ruch odwiedzenia. Dodatkowo mięśnie te wykonują początkowy ruch odwiedzenia.

Pierwsze zmiany zwyrodnieniowe pojawiają się już w 3 dekadzie życiu, a są wynikiem różnego rodzaju dysfunkcji takich jak: wąska przestrzeń podbarkowa, adaptacyjne wady postawy (rotacja wewnętrzna łopatek), deficyt ukrwienia strefy przyczepu. Te zmiany zwyrodnieniowe w ścięgnach tych mięśni powodują ich uszkodzenia.

Wyróżnia się 3 typy uszkodzeń:

• I faza – zapalenie z obrzękiem bez naderwania
• II faza – naderwanie na tle przewlekłego zapalenia
• III faza – całkowite zerwanie

Miejsca uszkodzenia stożka rotatorów są różnorodne, jednak to ścięgno mięśnia nadgrzebieniowego ulega uszkodzeniom najczęściej z powodu bliskiego kontaktu z wyrostkiem barkowym.

Objawy uszkodzenia stożka rotatorów:

• ograniczenie odwiedzenia
• bolesny ruch odwiedzenia
• osłabienie siły mięśniowej odwiedzenia
• objawy subiektywnej niestabilności (upuszczanie przedmiotów)
• bóle noce
• bóle promieniujące do łokcia
• niemożliwe spanie na boku chorym

Badanie dodatkowe:

• USG – jest badanie wiodącym przy stwierdzaniu uszkodzeń stożka rotatorów (głównie m. nadgrzebieniowego)
• Rezonans magnetyczny – badanie definitywnie stwierdzające jakie struktury są objęte procesem chorobwym

Leczenie:

• zwyrodnieniowe zmiany stożka rotatorów – fizykoterapia, ćwiczenia, terapia manualna
• zastarzałe częściowe uszkodzenia stożka – fizykoterapia, ćwiczenia, terapia manualna
• całkowite zerwanie stożka – leczenie operacyjne, a następnie rehabilitacja

Do najczęstszych skręceń należy zaliczyć te w obrębie stawu skokowego. Skręcenie jest nagłym urazem kostno-więzadłowym.

W skręceniach można wyróżnić kilka stopni uszkodzeń struktur stawowych. W I stopniu dochodzi do naciągnięcia torebki stawowej i więzadeł. W II stopniu następuje naderwanie torebki stawowej i więzadeł. W III stopniu dochodzi do uszkodzenia torebki stawowej i zerwania więzadeł. Może również wystąpić oderwanie przyczepu więzadła z fragmentem kostnym. Do skręceń dochodzi podczas uprawiania sportu, bądź w życiu codziennym (przy nagłym poślizgnięciu). Uszkodzeniu ulegają najczęściej struktury przy kostce bocznej (torebka stawowa, więzadło strzałkowo-skokowe przednie, rzadziej tylne).

Najczęstszymi objawami skręcenia są:

• ból w czasie spoczynku, zwiększający się podczas ruchu
• ograniczenie ruchomości stawu
• obrzęk stawu z możliwym krwiakiem
• poszerzenie obrysu stawu
• niestabilność stawu

Dla prawidłowego zdiagnozowania należy wykonać:

• wywiad
• testy kliniczne
• badanie RTG do wykluczenia złamań w obrębie kostki
• USG (dla potwierdzenia uszkodzonych struktur)

Wstępnym leczeniem jest unieruchomienie stopy na określony czas (w zależności od stopnia skręcenia). Po czasie unieruchomienia wskazana jest rehabilitacja zawierająca zabiegi mające na celu zmniejszenie obrzęku, przyśpieszające zrost uszkodzonych struktur (pole magnetyczne, sollux, krioterapia, laser) oraz ćwiczenia pomagające w przywróceniu pełnej sprawności stawu.

Zerwanie więzadła krzyżowego przedniego zaliczane jest do najczęstszych urazów sportowych.

W związku z niezwykle ważną rolą jaką spełnia ACL uszkodzenia te w sposób znaczny wpływają na prawidłową mechanikę stawu. Najczęściej do uszkodzeń dochodzi w mechanizmie skrętno-wyprostnym podczas jazdy na nartach, bądź w czasie gier kontaktowych (piłka nożna, piłka ręczna,). Uszkodzenia ACL nie są uszkodzeniami izolowanymi. Podczas skręcenia stawu może dość również do uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej, naderwania więzadła pobocznego piszczelowego.

Objawy:

• silny ból kolana (związany ze skręceniem)
• obrzęk kolana po urazie
• uczucie niestabilności „uciekania kolana” często podczas prostych czynności
• osłabienie siły mięśniowej
• przeskakiwanie kolana

Jakie badanie dodatkowe należy wykonać:

• Rezonans magnetyczny
• USG

W przypadku uszkodzeń ACL konieczna jest konsultacja ortopedyczna.

Uszkodzenia łąkotek najczęściej powstają w wyniku pojedynczego urazu (z reguły w mechanizmie zgięciowo-skrętnym). Najczęściej dochodzi do uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej.

Do urazów często dochodzi w czasie uprawiania sportu (narty, piłka nożna, piłka ręczna). Uszkodzenia łąkotek mogą być różnego typu: podłużne, radialne, uszkodzenie typu
dziób papugi, uszkodzenie typu rączki od wiadra. Inną możliwością uszkodzenia łąkotek są mikrouszkodzenia powstałe w wyniku np. ciężkiej pracy.

Objawy:

• ból w szparze stawu po przyśrodkowej stronie (dla łąkotki przyśrodkowej)
• poczucie niestabilności stawu „uciekanie kolana”
• wysięki w stawie
• przeskakiwanie i okresowe blokowanie stawu w czasie wyprostu
• osłabienie siły mięśniowej

Jakie badania należy wykonać:

• USG – jest badaniem dającym duże możliwości stwierdzenia jakie to uszkodzenie i jakim miejscu
• Rezonans Magnetyczny – badanie w sposób pełny pokazuje stan łąkotek oraz struktur je otaczających.

W obu przypadkach uszkodzeń wymagane jest leczenie operacyjne (artoskopia), a następnie rehabilitacja.

Jest to schorzenie związane ze zwyrodnieniowym uszkodzeniem krążka (dysku) międzykręgowego.

Do dyskopatii zalicza się niewielkie schorzenia związane z dehydratacją krążka (najczęściej bezobjawowe) jak i również schorzenia skutkujące rozerwaniem pierścienia włóknistego i wypukliną uciskającą korzenie nerwowe. Przyczyn dyskopatii należy szukać w naturalnym procesie starzenia się krążka. Inną przyczyną są postępujące zmiany zwyrodnieniowe dysku. 

Dysk z racji braku ukrwienia i przyjmowania mechanicznych obciążeń jest narażony na przedwczesne zużycie. Pierwsze zmiany można zaobserwować już po 30-stce. Zmiany zwyrodnieniowe doprowadzają do „wysychania” jądra miażdżystego.

Dyskopatia postępuje w 3 etapach:

• faza dysfunkcji – mikropęknięcia, uszkodzenia mocowania dysku do kręgu, zapalenie maziówki stawów międzykręgowych.
• faza niestabilności – obniżenie wysokości dysku, rozluźnienie aparatu więzadłowego
• faza stabilizacji – utrata ruchomości tych kręgów objętych dyskopatią, dodatkowo mogą występować promieniowania do kończyn

Zmiany w krążku dzielą się również na trzy etapy: uwypuklenia dysku, przepukliny dysku i rozerwanie pierścienia dysku (z kawałkami w kanale kręgowym).

Objawy:

• bóle w obrębie szyi bądź lędźwi
• uczucie sztywności
• bóle promieniujące do ręki (dyskopatia szyjna)
• bóle promieniujące do nogi (dyskopatia lędźwiowa)
• ograniczenie ruchomości w szyi bądź w lędźwiach w wyniku bólu
• przykurcze mięśniowe

Rozpoznanie:

• wywiad i badanie kliniczne – sylwetka ciała i postawa, rodzaj pracy
• badanie dodatkowe – RTG do oceny zmian kostnych wokół dysku
• Rezonans – dokładne badanie oceniające zaawansowanie procesu chorobowego dysku

Leczenie:

• zachowawcze – ćwiczenia, terapia manualna, prądy, sollux, pole magnetyczne
• operacyjne – w przypadku rozerwania pierścienia wraz z dostaniem się kawałków dysku do kanału kręgowego.

Ból stopy w obrębie pięty podczas chodzenia, a następnie również w czasie spoczynku to pierwsze objawy ostrogi piętowej.

Ostroga piętowa powstaje najczęściej w wyniku powtarzalnych przeciążeń struktur w obrębie stopy (głównie rozcięgna podeszwowego). Przeciążenia te spowodowane są głównie pracą stojącą, zła ergonomią pracy, nadwagą bądź sportem. Skutkuje to powstaniem stanu zapalnego przy guzie piętowym. Długo utrzymujący się stan zapalny wywołuje nieznośny ból uniemożliwiający często prawidłowe chodzenie. Z czasem w miejscu przyczepu rozcięgna podeszwowego odkładają się złogi wapienne. To właśnie te struktury nazywają się potocznie „ostrogami”.

Prawidłowa diagnoza ostrogi piętowej opiera się na:

• wywiadzie
• badaniu palpacyjnym (dodatnim objawem jest silny dotykowy ból przy guzie piętowym od strony palców)
• badaniu RTG (nie zawsze złogi wapienne są widoczne na zdjęciu)

Leczeniem z wyboru jest rehabilitacja. Bardzo dobre efekty daje zastosowanie ultradźwięków. Dobre efekty daje również rozluźnienie rozcięgna piętowego poprzez specjalne ćwiczenia i techniki manualne. W przypadku bardzo silny bólów stosuje się miejscowe ostrzyknięcia punktów bolesnych. Dodatkowo należy zadbać o miękkie obuwie oraz zastanowić się nad ergonomią pracy, aby nie przeciążać stóp. Leczenie operacyjne stosuje się niezmiernie rzadko, jako że daje niewiele lepsze efekty niż leczenie zachowawcze.

Fachowo nazywane entezopatią ścięgien prostowników, bądź zapaleniem nadkłykcia bocznego kości ramiennej.

Jest to przewlekłe zapalenie przyczepu wspólnego prostowników przedramienia. Główną przyczyną tej przypadłości są mikrouszkodzenia mechaniczne spowodowane długotrwałym powtarzalnym ruchem. Następnie następuje faza gojenia i regeneracji, która nie jest w pełni zakończona z powodu kolejnych powtarzalnych ruchów. Przez ten proces w przyczepie tych mięśni powstają mikroblizny, zwłóknienia i odczyny z okostnej. Schorzenie to jest samowyleczalne, ale może trwać nawet kilka miesięcy z okresami zaostrzeń.

Objawy łokcia tenisisty:

• ból po zewnętrznej stronie łokcia
• ból zwiększający się przy ucisku struktur w tym obszarze
• bóle nocne
• bóle przy prostowaniu nadgarstka (zwiększające się w teście oporowanego wyprostu)
• ograniczenie funkcjonowania ręki związane z bólem
• czasem wzmożone ocieplenie łokcia

Rozpoznanie:

• wywiad i badanie kliniczne pacjenta – bardzo duże prawdopodobieństwo prawidłowego rozpoznania
• badanie dodatkowe – USG jest badaniem bardzo czułym pomagającym postawić rozpoznanie

Leczenie:

• leczenie zachowawcze – ćwiczenia, terapia manualna, pole magnetyczne, prądy
• leczenie zachowawcze – zastosowanie przez lekarza blokad

Schorzenie to zaliczane jest do grupy o wspólnej nazwie „zespół bolesnego barku”. Jest to konflikt stożka rotatorów, ścięgna głowy długiej bicepsa i kaletki podbarkowej z wyrostkiem barkowym.

Jest to spowodowane zwężeniem przestrzeni podbarkowej. To zwężenie może mieć postać strukturalną bądź czynnościową.

Przyczyną zwężenia przestrzeni podbarkowej typu strukturalnego są zmiany zwyrodnieniowe na wyrostku barkowym, przerost kaletki podbarkowej, przewlekłe zapalenie i obrzęk ścięgna głowy długiej bicepsa.

Przyczyną zwężenia czynnościowego jest brak stabilizacji głowy kości ramiennej w panewce w początkowej fazie odwiedzenia. Z tego powodu głowa kości ramiennej ma tendencje do uderzania o wyrostek barkowy uciskając w ten sposób m.in. mięsień nadgrzebieniowy. Jest to mięsień, który w tym schorzeniu najczęściej ulega zapaleniu, bądź uszkodzeniu. Często przyczyną tego konfliktu może być przepracowanie, wykonywanie intensywnych czynności przez dłuższy czas.

Objawy:

• bóle spoczynkowe (szczególnie w nocy)
• ból w czasie odwiedzenia (ręka do boku)
• tarcie i przeskakiwanie w pozycji odwiedzenia i rotacji.
• osłabienie siły mięśniowej
• bóle z tendencją do promieniowania do łokcia

Jakie badanie warto wykonać:

• RTG – aby ocenić stan wyrostka barkowego (czy występują zmiany zwyrodnieniowe)
• USG – w tym badaniu można dokładnie ocenić strukturę konfliktującą.

Leczenie:

• Terapia manualna
• Ćwiczenia stabilizujące głowę kości ramiennej

Zmiany zwyrodnieniowe to zmiany w strukturze tkanki chrzęstnej wynikające z procesu zwyrodnieniowego o różnym pochodzeniu.

Proces zwyrodnieniowy to nic innego jak starzenie się struktur naszego organizmu. Proces zwyrodnieniowy mogą dodatkowo przyspieszyć urazy w stawie, niefizjologiczna budowa stawu, brak ergonomii pracy, intensywna praca, wieloletnie powtarzanie wybranego ruchu, nadwaga.

Choroba ta dotyczy głównie tkanki chrzęstnej, która wyściela stawy. W stawie objętym procesem zwyrodnieniowym chrząstka stawowa jest spęczniała, wykazuje pewnego rodzaju uszkodzenia, rysy. W przypadku znacznych zmian może dojść do zaniku tkanki chrzęstnej. W związku z tym w miejscach gdzie nie występuje tkanka chrzęstna dochodzi do tarcia o unerwioną i ukrwioną tkankę podchrzęstną. Naturalną reakcją na taki stan rzeczy jest ból, ograniczenie ruchomości i stan zapalny stawu.

Stawy w których najczęściej rozwijają się zmiany zwyrodnieniowe to stawy biodrowe, kolanowe i ramienne.

1. Zmiany zwyrodnieniowe stawu biodrowego (koksartroza)

Objawy:

• bóle wysiłkowe
• ból kolana jest jednym z pierwszych objawów zmian w biodrze
• ból w pachwinie
• w późniejszym czasie bóle spoczynkowe i nocne
• ograniczenie wyprostu, odwiedzenia, i rotacji wewnętrznej
• utykanie z przeniesieniem ciężaru na zdrową nogę

Skutki:

• znaczne zmiany mogą doprowadzić do całkowitego unieruchomienia stawu.
• znaczne zmiany są wskazaniem do alloplastyki stawu.

Jakie badanie należy wykonać:

• RTG – jest najlepszym badaniem pozwalającym określić wielkość zmian i ich umiejscowienie.

Leczenie:

• fizjoterapia (rehabilitacja)
• leczenie operacyjne + rehabilitacja

2. Zmiany zwyrodnieniowe stawu kolanowego (gonartroza)

Najczęściej na skutek przeciążenia stawów, bądź sumowania mikrourazów. Dodatkowe czynniki ryzyka to koślawość kolan i noszenie wysokich obcasów.

Objawy:

• bóle wysiłkowe, po utrzymaniu długiej pozycji stojącej
• bóle spoczynkowe i nocne
• obrzęk stawu po wysiłku
• przeskakiwanie w stawie
• poczucie niestabilności stawu
• utykanie

Skutki:

• znaczne deformacje obrysów stawu
• ograniczenie zakresu ruchu
• deformacje osi stawu

Jakie badanie należy wykonać:

• RTG

Leczenie:

• fizjoterapia (rehabilitacja)
• leczenie operacyjne (alloplastyka) + rehabilitacja